Πέμπτη 27 Δεκεμβρίου 2012

Εξωτερικό εμπόριο ελληνικών αγροτικών προϊόντων

του Κώστα Μελά.

Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ οι ελληνικές εξαγωγές αγροτικών προϊόντων το εννεάμηνο 2012 αυξήθηκαν κατά 11,3% σε σχέση με το αντίστοιχο 10μηνο του 2011 και  διαμορφώθηκαν στα € 3.614,4 εκατ. από € 3.230,3 . Το 2011 είχε παρατηρηθεί  μικρή αύξηση κατά +1,1% .
Παράλληλα οι ελληνικές εισαγωγές αγροτικών προϊόντων μειώθηκαν το εννεάμηνο 2012 κατά 6,5% έναντι του αντίστοιχου εννεάμηνου του 2011 και το ύψος τους ανήλθε σε 4,584 δις ευρώ. Η μείωση των εισαγωγών μπορεί εύκολα να ερμηνευθεί μέσω της δραστικής μείωσης του ΑΕΠ η οποία παρατηρήθηκε τα τελευταία έτη στην ελληνική οικονομία. Συνεπώς δεν μπορεί κανείς να προεξοφλήσει , το αντίθετο μάλιστα θα έλεγα , ότι μια μελλοντική μεγέθυνση του ΑΕΠ δεν θα επιφέρει και αύξηση των εισαγωγών . Άρα η όλη προσπάθεια της ελληνικής κυβέρνησης και των εμπλεκομένων φορέων (ιδιωτικών και δημοσίων) θα πρέπει να κινηθεί στην κατεύθυνση της  όλο και μεγαλύτερης υποκατάσταση εισαγωγών είτε μέσω της άμεσης  κάλυψης των εγχώριων  αναγκών είτε μέσω των πόρων από τις εξαγωγές. 

Η αύξηση των εξαγωγών των αγροτικών προϊόντων  δείχνει ότι υπάρχουν σχετικές δυνατότητες της αγροτικής οικονομίας παρά τα προβλήματά της , να συνεχίσει προς αυτή την κατεύθυνση. Βεβαίως η ένταξη της όλης προσπάθειας σε συγκεκριμένο πλαίσιο με συγκεκριμένες στοχοθεσίες , με βάση τις υπαρκτές δυνατότητες και το δυναμικό συγκριτικό πλεονέκτημα της ελληνικής αγροτικής παραγωγής θα  ήταν κάτι πολύ σημαντικό.
 Στον πρωτογενή τομέα , σε αντίθεση με αυτό που συμβαίνει στους δύο άλλους τομείς της οικονομίας ( μείωση στο δευτερογενή κατά  6,5 και στο τριτογενή κατά 10,7 το πρώτο εξάμηνο του 2012)  η προστιθέμενη αξία αυξάνεται με χαμηλό αλλά σταθερό ρυθμό τα τελευταία 6 τρίμηνα σύμφωνα με τα στοιχεία της ΤτΕ[1]. Στην πραγματικότητα  σημειώθηκε μικρότερη μείωση της προστιθέμενης αξίας (σε σταθερές τιμές) στον πρωτογενή τομέα κατά -3,2% στο 9μηνο΄12 σε ετήσια βάση, έναντι πτώσης κατά -5,4% συνολικά το 2011. Σύμφωνα με τα παραπάνω φαίνεται ότι οι αυξήσεις εξαγωγών αγροτικών προϊόντων έχει σχετικό αντίκτυπο και στην αύξηση της εγχώριας παραγωγής ή για να το διατυπώσουμε με σωστό τρόπο παρατηρείται μια μείωση του ρυθμού μείωσης της αγροτικής παραγωγής  .
Επίσης  έχει μεγάλη σημασία να τονισθεί ότι η παρατηρούμενη αύξηση των εξαγωγών αγροτικών προϊόντων έγινε σε πλαίσιο χειροτέρευσης των όρων εμπορίου.  Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ[2]  επιδείνωση των όρων εμπορίου σημειώθηκε στον πρωτογενή τομέα της οικονομίας στο 10μηνο΄12. Ειδικότερα, ο ρυθμός μεταβολής των τιμών των αγροτικών προϊόντων ήταν αρνητικός κατά -3,8% στο 10μηνο΄12, έναντι αύξησης κατά +1,0% στο 10μηνο΄11, ενώ οι τιμές που καταβάλλουν οι παραγωγοί για τις εισροές αυξήθηκαν κατά +2,5% σε ετήσια βάση στο 10μηνο΄12, έναντι +9,3% στο 10μηνο΄11. Αυτό σημαίνει ότι οι εξαγωγείς αγροτικών προϊόντων εξαναγκάσθηκαν να μειώσουν τις τιμές πώλησης των προϊόντων τους  προκειμένου να μπορέσουν να εξάγουν. Η διερεύνηση της εξέλιξης του κόστους παραγωγής των ελληνικών εξαγώγιμων αγροτικών προϊόντων έχει μεγάλη σημασία την περίοδο της δημοσιονομικής προσαρμογής καθώς επίσης και τα ποσοστά κέρδους που διαμορφώνονται.   
 Η δυσμενής αυτή εξέλιξη στις τιμές και στην παραγωγή των αγροτικών προϊόντων φαίνεται ότι θα οδηγήσει σε νέα μείωση το κατά κεφαλήν αγροτικού εισοδήματος και κατά το 2012. Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της Eurostat, το πραγματικό κατά κεφαλήν αγροτικό εισόδημα στην Ελλάδα εκτιμάται ότι μειώθηκε κατά -2,0% το 2012, έναντι μείωσής του κατά -5,3% και -4,3 το 2011 και 2010.


Στον Πίνακα 1 αναφέρεται το εξωτερικό εμπόριο των ελληνικών αγροτικών προϊόντων για το πρώτο 9μηνο του 2012. Παρατηρούμε ότι το ισοζύγιο παρουσιάζεται θετικό για τα παρακάτω προϊόντα:
Φρούτα και λαχανικά : +777,1 εκατ. ευρώ, Φυσικές υφαντικές ίνες : + 205,3 εκ. ευρώ, Καπνός και προϊόντα καπνού  +185,2 εκ. ευρώ , Ψάρια και παρασκευές ψαριών : + 164,5 εκ. ευρώ , Έλαια και Λίπη  :  +20,3 εκ. ευρώ. Πρόκειται για ομάδες προϊόντων οι οποίες βασίζονται (εκτός των κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων τα οποία αποτελούν και την έκπληξη) κυρίως σε φυσικά συγκριτικά πλεονεκτήματα της ελληνικής αγροτικής παραγωγής. 
Όλες οι υπόλοιπες ομάδες προϊόντων παρουσιάζουν αρνητικό ισοζύγιο. Αυτές οι οποίες  παρουσιάζουν  τα μεγαλύτερα  ελλείμματα είναι οι παρακάτω:
Κρέατα και παρασκευάσματα κρέατος : – 778,0 εκ. ευρώ , Γαλακτοκομικά προϊόντα και αυγά πουλιών : - 275,5 εκ. ευρώ, Καφές , κακάο, τσάι, μπαχαρικά: - 258,7 εκ. ευρώ,  Ζωοτροφές : - 217,4 εκ. ευρώ , Δημητριακά και παρασκευάσματα δημητριακών : - 162,6 εκ. ευρώ , Ζάχαρες και παρασκευάσματα, Μέλι : - 136,2.  Όλες οι παραπάνω ομάδες των προϊόντων που προκαλούν τα ελλείμματα στο ελληνικό αγροτικό ισοζύγιο αποτελούνται από «βιομηχανοποιημένα αγροτικά προϊόντα» , κάτι που υποδεικνύει ότι πρόκειται για προϊόντα με υψηλή παραγωγικότητα στο πλαίσιο της αγροτικής παραγωγής. Φαίνεται ότι η δυνατότητα υποκατάστασης των εισαγωγών των συγκεκριμένων προϊόντων δεν θα είναι εύκολη και  θα χρειαστεί μακροχρόνια και συστηματική προσπάθεια  για σχετική αλλαγή της δεδομένης κατάστασης.  Όμως χρειάζεται να γίνει η προσπάθεια.
Χωρίς να θέλουμε να υπεισέλθουμε σε λεπτομέρειες , θεωρούμε ότι  η περαιτέρω διερεύνηση των δυνατοτήτων διεύρυνσης των εξαγωγών των αναφερομένων κλάδων με στόχο την έμμεση υποκατάσταση  μέρους των εισαγωγών θα πρέπει να τύχει της δέουσας προσοχής και να έχει προτεραιότητα στη προσπάθεια αύξησης του βαθμού αυτάρκειας της ελληνικής αγροτικής παραγωγής. Ας αφήσουμε τις γενικόλογες και άνευ  σημασίας  πολιτικές ρητορείες και ας επικεντρωθούμε στην πραγματικότητα.



                                                               Πίνακας 1.








Ελλάδα:

Εξαγωγές - Εισαγωγές Αγροτικών Προϊόντων









9μηνο 2012. Σε δις ευρώ.













Προϊόντα Αγροτικά



Εξαγωγές
Εισαγωγές
Ισοζύγιο
Φρούτα και λαχανικά


1,241,7
464,6
777,1
Γαλακτοκομικά προϊόντα και αυγά πουλιών
289,3
564,8
-275,5
Ψάρια και παρασκευάσματα ψαριών

445,9
281,4
164,5
Καπνός και προϊόντα καπνού


334,1
148,9
185,2
Δημητριακά και παρασκευάσματα δημητριακών
247,9
410,5
-162,6
Έλαια και λίπη



229,9
209,6
20,3
Φυσικές υφαντικές ίνες


213,3
8
205,3
Ποτά




145
202
-57
Προϊόντα διατροφής και παρασκευάσματα
136,2
241,7
-105,5
Ζάχαρες και παρασκευάσματα , Μέλι

82,1
218,3
-136,2
Δορές, δέρματα 



53,2
115,9
-62,7
Ελαιούχοι Σπόροι



53
149,6
-96,4
,Καφές, κακάο, τσάι, μπαχαρικά

35,1
293,8
-258,7
Κρέατα και παρασκευάσματα κρέατος

34,1
812,1
-778
Ζωοτροφές



32,9
250,3
-217,4
Ακατέργαστες ζωικές και φυτικές ύλες

20,5
74,9
-54,4
Ζωντανά ζώα



13,8
36,7
-22,9
Ξυλεία και φελλός



5,9
87,6
-81,7
Καουτσούκ φυσικό



0,5
6,5
-6
Άμυλα σιταριού και καλαμποκιού

0,1
6,1
-6








Πηγή : ΕΛΣΤΑΤ



[1] ΤτΕ, Ενδιάμεση Έκθεση για τη Νομισματική Πολιτική, Νοέμβριος 2012, σ.87.
[2] ΕΛΣΤΑΤ , Δείκτες Τιμών Εισροών και  Εκροών στη  Γεωργία Κτηνοτροφία.  Οκτώβριος 2012

Τετάρτη 26 Δεκεμβρίου 2012

Τα αποτελέσματα του 9μηνου των τεσσάρων συστημικών τραπεζών.


του Κώστα Μελά

Μετά από 3 συνεχόμενες παρατάσεις (για ευνόητους λόγους)  ανακοινώθηκαν τα αποτελέσματα 9μήνου των ελληνικών τραπεζών.
Οι τέσσερις λεγόμενες συστημικές τράπεζες ( ΕΤΕ,
ALPHA, Eurobank , Πειραιώς) εμφάνισαν ζημίες  4,890 δις ευρώ , ενώ σχεδόν όλες εμφάνισαν χειρότερα αποτελέσματα έναντι των εκτιμήσεων. Παράλληλα υπήρξε δραστική χειροτέρευση και στα υπόλοιπα μεγέθη του ισολογισμού αλλά και του λογαριασμού αποτελεσμάτων χρήσης. Συγκεκριμένα μπορούν να αναφερθούν τα παρακάτω.



Αποτελέσματα χρήσης.

Ο όμιλος της ΕΤΕ παρουσίασε ζημίες €2.454 εκατ. κυρίως λόγω της αρνητικής συνεισφοράς από μη επαναλαμβανόμενες λειτουργικές πηγές, όπως τα αρνητικά αποτελέσματα από χρηματοοικονομικές πράξεις στην Ελλάδα και οι πρόσθετες ζημίες λόγω της απομείωσης ομολόγων και δανείων που ανταλλάχθηκαν στα πλαίσια του PSI καθώς και περαιτέρω προβλέψεις για απαιτήσεις του Ελληνικού Δημοσίου.
Αναφορικά με την λειτουργική κερδοφορία, τα αποτελέσματα επηρεάστηκαν δυσμενώς από τις συνεχιζόμενες υψηλές προβλέψεις έναντι επισφαλειών, καθώς και από τη μείωση των καθαρών επιτοκιακών εσόδων τα οποία επηρεάστηκαν δυσμενώς από την απομόχλευση στην Ελλάδα και τη ΝΑ Ευρώπη, την αύξηση της υψηλού κόστους χρηματοδότησης από το μηχανισμό παροχής έκτακτης ενίσχυσης ρευστότητας (ELA), την επιτοκιακή επίδραση του PSI+, και την συρρίκνωση των επιτοκιακών περιθωρίων λόγω της πτώσης των επιτοκίων αγοράς.  Θα πρέπει να σημειωθεί ότι τα καθαρά κέρδη της Finansbank συνέβαλαν σημαντικά στη διαμόρφωση του τελικού αποτελέσματος . Συγκεκριμένα ,σε TL 924 εκατ. (€400 εκατ.) ανήλθαν τα καθαρά κέρδη της Finansbank το εννεάμηνο του 2012, αυξημένα κατά 38% έναντι του αντίστοιχου εννεαμήνου του 2011, λόγω της ισχυρής αύξησης των καθαρών εσόδων από τόκους και των καθαρών εσόδων από προμήθειες.



Τα καθαρά αποτελέσματα  του ομίλου ALPHA , ανήλθαν σε ζημίες Ευρώ 711,8 εκατ., συμπεριλαμβανομένων των ζημιών από την αναγνώριση των νέων Ομολόγων Ελληνικού Δημοσίου στην εύλογη αξία κατά την ημερομηνία της.


Τα καθαρά αποτελέσματα  του ομίλου Eurobank, ανήλθαν σε ζημίες Ευρώ 1.095 εκατ., συμπεριλαμβανομένων των ζημιών από την αναγνώριση των νέων Ομολόγων Ελληνικού Δημοσίου στην εύλογη αξία κατά την ημερομηνία της

Επίσης η Τράπεζα Πειραιώς παρουσίασε ζημιές ύψους 629,0 εκατομμυρίων ευρώ.



Καθαρά έσοδα από τόκους.

Διαπιστώνεται κάτι το οποίο δημιουργεί μεγάλη ανησυχία αλλά και  ήταν κάτι το αναμενόμενο σε μια οικονομία η οποία μαστίζεται από την ύφεση για πέντε έτη : συρρικνώνονται όλο και περισσότερο οι βασικές  πηγές εσόδων του τραπεζικού συστήματος , τα καθαρά έσοδα από τόκους και παρεμφερείς δραστηριότητες. Όπως δείχνεται στη συνέχεια Τα έσοδα από τόκους έχουν σημειώσει πτώση  περίπου κατά μέσο όρο  24% . Παράλληλα όπως διαπιστώνεται λόγω της συμμετοχής στις απομειώσεις του ελληνικού δημοσίου χρέους έχουν μειωθεί στο ελάχιστο και  τα αναμενόμενα έσοδα από αυτή την πηγή. Η κατάσταση αυτή θα συνεχιστεί όσο η οικονομία εξακολουθεί να βρίσκεται σε κατάσταση ύφεσης. Η ανακεφαλαιοποίηση του τραπεζικού συστήματος  εξασφαλίζει απλά την ύπαρξή του και τη συνέχιση της λειτουργίας του σε ήδη αναληφθείσες υποχρεώσεις του οι οποίες θα συρρικνώνονται όσο δεν  μεγεθύνεται η οικονομία. Η ρευστότητα του τραπεζικού συστήματος είναι συνάρτηση της μεγέθυνσης του ΑΕΠ. Επίσης ενώ αποτελεί αναγκαία συνθήκη για την μεγέθυνση της οικονομίας δεν αποτελεί και ικανή.   


Ο όμιλος της ΕΤΕ παρουσίασε μείωση των καθαρών εσόδων από τόκους σε ποσοστό 11,0% στο 9μηνο 2012 έναντι του 9μήνου 2011 (2,565 δις ευρώ έναντι 2,894 δις ευρώ).  Όμως στην Ελλάδα η μείωση ήταν πολύ μεγαλύτερη και συγκεκριμένα της τάξεως 27,0% (1,424 δις έναντι 2,059 δις). Η σημαντική αύξηση των καθαρών εσόδων από τόκους της θυγατρικής Finasbank στην Τουρκία στο εννεάμηνο του 2012, τα οποία ανήλθαν σε TL 2.094 εκατ. (€908 εκατ.), αυξημένα κατά 34% σε σχέση με το εννεάμηνο του 2011, ως αποτέλεσμα της πολιτικής ανατιμολόγησης του δανειακού χαρτοφυλακίου και του χαμηλότερου κόστους χρηματοδότησης, βελτίωσε σημαντικά τα συνολικά έσοδα από τόκους.

Στον  όμιλο ALPHA το καθαρό έσοδο τόκων ανήλθε σε Ευρώ 1.112,8 εκατ., καταγράφοντας μείωση 16,4% σε ετήσια βάση, ως συνέπεια του υψηλότερου κόστους χρηματοδοτήσεως.

Στην Eurobank  τα καθαρά έσοδα από τόκους ανήλθε σε 1,158 δις ευρώ έναντι 1,482 δις ευρώ το αντίστοιχο 9μηνο 2011 καταγράφοντας μείωση κατά 21,9% σε ετήσια βάση.

Στην Τράπεζα Πειραιώς οι ζημιές ανήλθαν σε 629 εκατομμύρια ευρώ το πρώτο εννεάμηνο του 2012. Δεν μπορούν να γίνουν συγκρίσεις γιατί ενσωματώθηκε από τον Ιούλιο του 2012 η ΑΤΕ.




Καταθέσεις και χρηματοδότηση από το ευρωσύστημα.

Στο γ’ τρίμηνο  2012 οι καταθέσεις στην ΕΤΕ   ανήλθαν  στα €36,7 δισ., έναντι 41,8 δις το αντίστοιχο εννεάμηνο του 2011  (μειώθηκαν κατά 12,4%).  Η χρηματοδότηση από το Ευρωσύστημα  ανήλθε στα 33,0 δις ευρώ.

 Τα υπόλοιπα των καταθέσεων στην  ALPHA ανήλθαν  σε Ευρώ 26,3 δισ. στο τέλος Σεπτεμβρίου 2012, καταγράφοντας  απόλυτη  μείωση κατά Ευρώ 3,1 δισ. από τις αρχές του έτους. (μείωση κατά 10,5%).   Η χρηματοδότηση  από  το Ευρωσύστημα ανήλθε  σε Ευρώ 25,5 δισ.


Στην Eurobank   η χρηματοδότηση από το Ευρωσύστημα   ανήλθε στα 30,0 δις ευρώ. Στο γ’ τρίμηνο  2012 οι καταθέσεις  ανήλθαν  στα €28,9  δισ., έναντι 33,0 δις το αντίστοιχο εννεάμηνο του 2011  (μειώθηκαν κατά 12,4%).

Στην Πειραιώς   η χρηματοδότηση από το Ευρωσύστημα   ανήλθε στα 33,0 δις ευρώ. Στο γ’ τρίμηνο  2012 οι καταθέσεις  ανήλθαν  στα € 33,3  δισ. ευρώ  (εκ των οποίων 14,0 δις ευρώ από την ΑΤΕ) , έναντι  19,2 δις το Μάρτιο  του 2012  (μειώθηκαν κατά 12,4%).



Δάνεια σε καθυστέρηση. Προβλέψεις


Οι δυσμενείς οικονομικές συνθήκες που βιώνουν τα νοικοκυριά, ως αποτέλεσμα της αύξησης της ανεργίας και των μέτρων λιτότητας που εφαρμόζονται, η οικονομική στενότητα που αντιμετωπίζουν πολλές επιχειρήσεις καθώς και η πολιτική αστάθεια του Β΄ τριμήνου συνετέλεσαν στην περαιτέρω αύξηση των μη εξυπηρετούμενων δανείων και των δανείων σε καθυστέρηση.

Το ύψος των δανείων σε καθυστέρηση του Ομίλου της ΕΤΕ ως προς το σύνολο των
χορηγήσεων διαμορφώθηκε στο 18%. Ειδικότερα, στην Ελλάδα, το ποσοστό ανήλθε σε 21,9% έναντι 13% στο τέλος του 2011. Ως αποτέλεσμα της συντηρητικής πολιτικής προβλέψεων, το ποσοστό κάλυψης των δανείων σε καθυστέρηση ανέρχεται στα υψηλά επίπεδα του 51% στην Ελλάδα και 53% σε επίπεδο Ομίλου, πριν βεβαίως ληφθούν υπόψη οι πάσης φύσεως εμπράγματες εξασφαλίσεις.
Επίσης, θωράκισε τον ισολογισμό του με αυξημένες προβλέψεις (€1.872 εκατ.) .

Ο δείκτης δανείων σε καθυστέρηση προς το σύνολο των δανείων του Ομίλου Πειραιώς διαμορφώθηκε στο 18,0% των συνολικών δανείων στο τέλος Σεπτεμβρίου 2012, ενσωματώνοντας την ΑΤΕbank. Στην Ελλάδα ο αντίστοιχος δείκτης για το σύνολο της αγοράς έφτασε το 21,4% στο τέλος Ιουνίου 2012 από 15,9% στο τέλος του 2011 (Πειραιώς στην Ελλάδα 18,1% στις 30.06.12).
 Η κάλυψη των δανείων σε καθυστέρηση άνω των 90 ημερών από τις συσσωρευμένες προβλέψεις ανήλθε σε 55%, ενώ λαμβάνοντας υπόψη και τις αξίες των ενσώματων καλυμμάτων μετά από περικοπές αποτίμησης (για λόγους συντηρητικότητας) στο τέλος Σεπτεμβρίου 2012 ήταν 106%.
 Στη Eurobank, τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια αυξήθηκαν στο 17% των συνολικών χορηγήσεων, από 14% στο τέλος του Α΄ τριμήνου, ενώ τα δάνεια σε καθυστέρηση άνω των 90 ημερών ανήλθαν στο 21,3% του χαρτοφυλακίου, από 17,6% στο τέλος Μαρτίου 2012. Η επιδείνωση της ποιότητας του χαρτοφυλακίου και η αύξηση των δανείων σε καθυστέρηση συντελέστηκε κυρίως το Β΄ τρίμηνο του έτους, ενώ βελτίωση καταγράφηκε κατά το Γ΄ τρίμηνο, με τα νέα δάνεια σε καθυστέρηση άνω των 90 ημερών να είναι μειωμένα κατά 12,1% έναντι του Β΄ τριμήνου. Στο εξωτερικό, τα νέα δάνεια σε καθυστέρηση μειώθηκαν σε τριμηνιαία βάση και ήταν κατά 38% χαμηλότερα έναντι του Α΄ τριμήνου 2012.
Η Eurobank, αύξησε τις Προβλέψεις για Επισφαλείς Απαιτήσεις με στόχο την περαιτέρω θωράκιση του ισολογισμού της και την κάλυψη των δανείων σε καθυστέρηση, γεγονός που επιβάρυνε όμως αρνητικά τα λειτουργικά αποτελέσματα.
Ειδικότερα, οι προβλέψεις ενισχύθηκαν σε ετήσια βάση κατά 23,3% και ανήλθαν σε €1,2δισ. συνολικά το εννεάμηνο του 2012, καλύπτοντας το 53% των μη εξυπηρετούμενων δανείων (χωρίς να λογίζονται οι πρόσθετες εξασφαλίσεις).

Ο δείκτης καθυστερήσεων του Ομίλου  ALPHA αυξήθηκε κατά 270 πόντους και ανήλθε σε 20,9% στο τέλος Σεπτεμβρίου 2012. Στην Ελλάδα, ο δείκτης καθυστερήσεων ανήλθε σε 21,5% (+310 πόντους), ενώ στη Νοτιοανατολική Ευρώπη ο αντίστοιχος δείκτης διαμορφώθηκε στο 18,7% (+130 πόντους).
Οι σωρευτικές προβλέψεις διαμορφώθηκαν σε Ευρώ 4,1 δισ., ήτοι στο 9% του χαρτοφυλακίου των δανείων, σε σύγκριση με 5,3% τον Σεπτέμβριο 2011. Η κάλυψη των καθυστερήσεων ανήλθε σε 43%, ενώ, συμπεριλαμβανομένων των εξασφαλίσεων, ανήλθε σε 121%.


Κεφαλαιακή Επάρκεια[1]
Οι κεφαλαιακές ανάγκες των τραπεζών προσδιορίστηκαν  στα 28 δις ευρώ .
Τα συνολικά κεφάλαια  θα διατεθούν από το ΤΧΣ το core tier 1 θα διαμορφωθεί για τις  4 συστημικές  τράπεζες περίπου  στο 10,7% . Πρόκειται για τεράστιο ποσό το οποίο πρέπει σε βάθος χρόνου να αποπληρωθεί στο ΤΧΣ.

Ο proforma συνολικός δείκτης κεφαλαιακής επάρκειας του Ομίλου της ΕΤΕ
διαμορφώνεται σε 11,9%, ενώ ο proforma δείκτης των κύριων βασικών ιδίων κεφαλαίων (Core Tier I) διαμορφώνεται στο 10,3% μετά την προκαταβολή από το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας έναντι αυξήσεως κεφαλαίου ύψους €7,4 δισ. το Μάιο και €2,3 δισ. το Δεκέμβριο, την αναμενόμενη αναγνώριση του αναβαλλόμενου φόρου και το θετικό αντίκτυπο κατά €314 εκατ. από τη συμμετοχή της Τράπεζας στην ανταλλαγή των ομολόγων του Ελληνικού δημοσίου. Ο Όμιλος της ΕΤΕ, ανταποκρινόμενος στη δύσκολη αυτή περίοδο την οποία διέρχεται η Ελληνική οικονομία, προγραμμάτισε και υλοποιεί σειρά ενεργειών, οι οποίες ως στόχο έχουν την προσαρμογή του επιχειρηματικού του μοντέλου στις παρούσες οικονομικές συνθήκες. Συγκεκριμένα, ενίσχυσε την κεφαλαιακή του θέση μέσω της επαναγοράς μέρους των καλυμμένων ομολογιών και υβριδικών τίτλων (€302 εκατ.), προέβη στην πώληση του 51% της ασφαλιστικής θυγατρικής της Finansbank, ο αντίκτυπος της οποίας αναμένεται να ανέλθει σε τουλάχιστον €137 εκατ. στο δ’ τρίμηνο.

Στην ALPHA λαμβάνοντας υπ’ όψιν τα πρόσθετα εγγυηθέντα κεφάλαια Ευρώ ύψους 1.042 εκατ. καθώς και τα κεφάλαια Ευρώ 1,9 δισ. που εκταμιεύθηκαν τον Μάιο 2012 και αποτελούσαν την πρώτη δόση κεφαλαιακής ενισχύσεως, ο Δείκτης Κύριων Βασικών Ιδίων Κεφαλαίων και ο Δείκτης Κεφαλαιακής Επάρκειας διαμορφώνονται σε 9% και 9,9% αντιστοίχως. Σύμφωνα με την Τράπεζα της Ελλάδος, οι συνολικές κεφαλαιακές ανάγκες της Alpha Bank, συμπεριλαμβανομένης της εκθέσεως της Blackrock, ανέρχονται σε Ευρώ 4,6 δισ., με Ευρώ 2,9 δισ. να έχουν ήδη εκταμιευθεί από το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας. Λαμβάνοντας υπ’ όψιν την πρόσθετη κεφαλαιακή ενίσχυση ύψους Ευρώ 1,6 δισ., ο δείκτης Κύριων Βασικών Ιδίων Κεφαλαίων διαμορφώνεται pro-forma σε 12,8%.




Στην Eurobank  έχουμε τις ακόλουθες εξελίξεις.

Ενέργειες για την βελτίωση της κεφαλαιακής επάρκειας :  Προς αυτή την κατεύθυνση ελήφθησαν σημαντικές πρωτοβουλίες τα τελευταία 4 χρόνια, όπως η πώληση ιδίων μετοχών, η πώληση των θυγατρικών στην Πολωνία και στην Τουρκία, η αποτελεσματικότερη διαχείριση του ενεργητικού και του παθητικού και η απομόχλευση του ισολογισμού. Οι ενέργειες αυτές ενίσχυσαν σωρευτικά τα κεφάλαια της Τράπεζας κατά €1,9δισ. Χωρίς την επίπτωση του PSI, ο Δείκτης των Βασικών Κυρίων Κεφαλαίων (Core Tier I) θα διαμορφωνόταν pro-forma σε 9,9%2στο τέλος του εννεαμήνου 2012, άνω του ελαχίστου ορίου 9%. Λαμβανομένης υπόψη της ζημιάς από το PSI ύψους €6,0δισ. και της ανακεφαλαιοποίησης από το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας ύψους €5,8δισ., ο Δείκτης Core Tier Ι διαμορφώνεται pro-forma σε 11,5% στο τέλος Σεπτεμβρίου 2012. Παράλληλα, η ολοκλήρωση της πώλησης της Polbank και της Tekfen Bank θα ενισχύσει περαιτέρω τη ρευστότητα κατά €1,7δισ.

Στην Τράπεζα Πειραιώς  επίσης οι εξελίξεις είναι οι ακόλουθες.
Το 2ο 15ήμερο του Δεκεμβρίου 2012 το Ελληνικό Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (ΤΧΣ) παρείχε πρόσθετη Προκαταβολή Κεφαλαίου ύψους €1,5 δισ, καθώς και Βεβαίωση Δέσμευσης €1,1 δις για τη συμμετοχή του στο πρόγραμμα κεφαλαιακής ενίσχυσης της Τράπεζας Πειραιώς. Έτσι, το σύνολο των κεφαλαίων μέσω του ΤΧΣ όπως προσδιορίστηκε από την ΤτΕ φτάνει μέχρι το ποσό των €7,3 δις (συν €0,5 δις για την ΑΤΕbank), με αποτέλεσμα ο συνολικός δείκτης κεφαλαιακής επάρκειας του Ομίλου να διαμορφώνεται σε 13% και ο δείκτης κυρίων βασικών ιδίων κεφαλαίων (Core Tier I - EBA) να ανέρχεται στο 12% (pro-forma).
Τα ίδια κεφάλαια του Ομίλου Πειραιώς στο τέλος Σεπτεμβρίου 2012 ανήλθαν σε €5,4 δισ, συμπεριλαμβανομένων των κεφαλαίων του ΤΧΣ ύψους €7,3 δισ και τα €0,5 δισ για την ΑΤΕbank. Ο συνολικός δείκτης επάρκειας κεφαλαίων του Ομίλου στο τέλος Σεπτεμβρίου 2012 διαμορφώθηκε στο 13% (pro-forma για κεφάλαια ΤΧΣ).  

 Την 27.07.12 η Τράπεζα Πειραιώς απέκτησε το “υγιές” τμήμα της Αγροτικής Τράπεζας (επιλεγμένα στοιχεία ενεργητικού και παθητικού, εφεξής ΑΤΕbank), σε συνέχεια απόφασης της Επιτροπής Μέτρων Εξυγίανσης της Τράπεζας της Ελλάδος (Συνεδρίαση 4/27.07.12, ΦΕΚ 2209/27.07.12). Ως εκ τούτου, στα μεγέθη του Δελτίου Τύπου περιλαμβάνεται το σύνολο των επιλεγμένων στοιχείων ισολογισμού για την 30.09.12, ενώ στα αποτελέσματα περιλαμβάνονται τα στοιχεία της ΑΤΕbank για την περίοδο 27.07.12 έως 30.09.12. Οι εύλογες αξίες των αποκτηθέντων στοιχείων ενεργητικού και παθητικού είναι προσωρινές και η οριστική τους αποτίμηση έχει ανατεθεί από την ΤτΕ, σύμφωνα με τον νόμο, σε ελεγκτική εταιρεία και εκτιμάται ότι θα ολοκληρωθεί μέχρι το τέλος Ιανουαρίου 2013. Λόγω της φύσεως της απορρόφησης επιλεγμένων στοιχείων της ΑΤΕbank από την 27.07.12, δεν είναι δυνατή η παράθεση συγκρίσιμων μεγεθών και αποτελεσμάτων του Ομίλου για προγενέστερες χρονικές περιόδους. Επιπλέον, η πώληση της κατά 98,5% θυγατρικής Marathon Bank ολοκληρώθηκε στις 27.09.12, με τη λήψη των απαιτούμενων εγκρίσεων από τις εποπτικές αρχές των ΗΠΑ. Συνεπώς, στον ισολογισμό της 30.09.12 δεν ενσωματώνεται η Marathon Bank, ενώ στα αποτελέσματα παρουσιάζεται ως διακοπτόμενη δραστηριότητα, σύμφωνα με το ΔΠΧΑ 5, για την περίοδο από 01.01.12 έως 27.09.12. Για λόγους συγκρισιμότητας, όλα τα αποτελέσματα, μεγέθη και δείκτες του Δελτίου Τύπου δεν περιλαμβάνουν τη δραστηριότητα στη Νέα Υόρκη. Επιπρόσθετα, τα στοιχεία ισολογισμού της 30.09.12 και αποτελεσμάτων από 27.07.12 έως 30.09.12 της ATE Ασφαλιστικής και της άμεσης συμμετοχής της στην ATE Insurance Romania, περιλαμβάνονται στις διακοπτόμενες δραστηριότητες, καθώς η Τράπεζα Πειραιώς έχει ξεκινήσει τη διαδικασία για την πώλησή τους. Τέλος, στις 31.07.2012 η Τράπεζα Πειραιώς ανακοίνωσε τη διακοπή της διαδικασίας πώλησης της θυγατρικής της στην Αίγυπτο, οπότε τα στοιχεία της έχουν ενσωματωθεί στις οικονομικές καταστάσεις του 6μήνου και 9μήνου 2012.




[1] Την 12 Νοεμβρίου 2012, το Υπουργείο Οικονομικών, μέσω Πράξεως του Υπουργικού Συμβουλίου(ΠΥΣ), δημοσίευσε το νομικό πλαίσιο της διαδικασίας ανακεφαλαιοποιήσεως του ελληνικού τραπεζικού συστήματος.
Σύμφωνα με τους δημοσιευθέντες όρους, ο Δείκτης Κύριων Βασικών Ιδίων Κεφαλαίων (EBA Core Tier I) των ελληνικών τραπεζών θα πρέπει να ανέρχεται σε 9%, εκ του οποίου το 6% θα πρέπει να αποτελείται από κοινές μετοχές, ενώ το υπόλοιπο 3% δύναται να αποτελείται από τις προνομιούχες μετοχές εκδόσεως υπέρ του Ελληνικού Δημοσίου καθώς και από υπό αίρεση μετατρέψιμες Ομολογίες που θα καλυφθούν πλήρως από το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας. Το σχέδιο για την ανακεφαλαιοποίηση παρέχει κίνητρα στους ιδιώτες επενδυτές που περιλαμβάνουν τίτλους παραστατικούς δικαιωμάτων κτήσεως μετοχών και πλήρη δικαιώματα ψήφου, με σκοπό τη συμμετοχή τους με κατ’ ελάχιστον 10% στις αυξήσεις μετοχικού κεφαλαίου.
Σύμφωνα με το Μνημόνιο του 2ου Προγράμματος Οικονομικής Προσαρμογής για την Ελλάδα, οι τράπεζες οφείλουν να έχουν ολοκληρώσει τις αυξήσεις μετοχικού κεφαλαίου έως τον Απρίλιο 2013, ενώ στις συνολικές κεφαλαιακές ανάγκες θα προσμετρήσουν οι ζημίες από το Πρόγραμμα Ανταλλαγής Ομολόγων του Ιδιωτικού Τομέα (PSI+), οι ζημίες αποτιμήσεως των νέων Ομολόγων Ελληνικού Δημοσίου, τα αποτελέσματα της ασκήσεως προσομειώσεως ακραίων καταστάσεων με τριετή χρονικό ορίζοντα λαμβάνοντας υπ’ όψιν την έκθεση της BlackRock για ζημίες από πιστωτικό κίνδυνο, καθώς και οι εκτιμήσεις της Τραπέζης της Ελλάδος για τα μελλοντικά προ προβλέψεων αποτελέσματα.
Επιπλέον, η Τράπεζα υπέγραψε με το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας τη σύμβαση προεγγραφής, εν όψει της συμμετοχής του στην επικείμενη αύξηση μετοχικού κεφαλαίου του Ελληνικού Χρηματοπιστωτικού Συστήματος.